poniedziałek,
Szarża pod Wólką Węglową
19 września 1939 roku miała miejsce szarża pod Wólką Węglową, która była ostatnią szarżą w dziejach jazdy polskiej wykonaną z udziałem całego pułku kawalerii.
W dniach 9-20 września 1939 roku nad rzeką Bzurą miała miejsce największa bitwa kampanii wrześniowej. Początkowo polskie oddziały z Armii „Poznań” i Armii „Pomorze” odniosły duże sukcesy w walce. Po niemieckim kontrnatarciu większość polskich jednostek została okrążona. Niektórym oddziałom udało się przebić i najczęściej kierowały się one na pomoc walczącej Warszawie.
14 Pułk Ułanów Jazłowieckich z Podolskiej Brygady Kawalerii dotarł w pobliże stolicy. Ułanom pod dowództwem pułkownika Edwarda Godlewskiego towarzyszyła mała grupa żołnierzy z 9 Pułku Ułanów Małopolskich. Zupełnie nieoczekiwanie w Dąbrowie Leśnej koło Wólki Węglowej ułani natknęli się na niemieckich żołnierzy. Pułkownik Godlewski nie zamierzał prowadzić dodatkowych manewrów, dał znak do szarży. Jako pierwszy uderzył 3. szwadron dowodzony przez porucznika Mariana Walickiego. Na otwartej przestrzeni Polacy dostali się pod silny ogień nieprzyjaciela, jednak nikt nie myślał o odwrocie. Brawurowa szarża przełamała pozycje wroga.
Podczas natarcia ranny został sztandarowy pułku kapral Feliks Maziarski, mimo to szarżował dalej. Kiedy padł jego koń, drzewce przejął kapral Bronisław Czech. Za uratowanie sztandaru został odznaczony przez generała Juliusza Rómmla Orderem Virtuti Militari.
Szarżę polskich ułanów obserwował włoski korespondent wojenny, Mario Appelius:
„Nagle bohaterski zespół kawalerzystów w sile około paruset koni wyłonił się w galopie z zarośli. Nacierali oni, mając w środku rozwinięty sztandar... Wszystkie niemieckie karabiny maszynowe umilkły, a tylko działa strzelały. Ich ogień stworzył zaporę ogniową na przestrzeni 300 metrów przed liniami niemieckimi. Polscy kawalerzyści nacierali całym pędem, jak na średniowiecznych obrazach! Na czele wszystkich galopował dowódca z podniesioną szablą. Widać było, jak malała odległość pomiędzy grupą polskich kawalerzystów a ścianą niemieckiego ognia. Szaleństwem było kontynuować tę szarżę na spotkanie śmierci. A jednak Polacy przeszli.”
Polacy ponieśli duże straty, 105 zabitych i 100 rannych. Stanowiło to łącznie 20% stanu. Pułkownik Godlewski początkowo uznał, że jego pułk został rozbity. Dopiero po koncentracji w rejonie Bielan, kiedy mógł policzyć straty, zdał sobie sprawę, że szarża zakończyła się powodzeniem.
Atak polskich ułanów z 19 września 1939 roku w historii zapisał się pod nazwą „Szarża pod Wólką Węglową”. Ta nazwa miejscowości pojawiła się w wydanym na Uchodźstwie opracowaniu na podstawie relacji dowódcy 2 szwadronu podporucznika Zbigniewa Żurowskiego. Według badań historyków i relacji mieszkańców faktycznym miejscem starcia były okolice miejscowości Dąbrowa Leśna.
Edward Józef Godlewski, ps. „Garda”, „Izabelka”, urodził się 10 lipca 1895 w Harasimowiczach. Podczas wojny polsko-bolszewickiej został odznaczony Orderem Virtuti Militari. Dowodził 14. Pułkiem Ułanów Jazłowieckich podczas kampanii wrześniowej 1939. Po kapitulacji Warszawy nie poszedł do niewoli. Za kampanię wrześniową otrzymał kolejny Order Virtuti Militari. Od października 1939 brał udział w konspiracji. Od jesieni 1942 roku był komendantem Obszaru Białystok Armii Krajowej. W maju 1944 został komendantem Okręgu Kraków AK. 28 lipca 1944 mianowany na generała brygady.
1 września 1944, pomimo rozkazu komendanta głównego Armii Krajowej, generała „Bora” Komorowskiego, nie wydał polecenia rozpoczęcia powstania w Krakowie. 19 października 1944 roku został aresztowany przez Niemców. W grudniu osadzony w niemieckim obozie koncentracyjnym KL Groß-Rosen, w lutym przeniesiony do KL Mauthausen. Zmarł kilka dni przed wyzwoleniem z głodu i wycieńczenia. Jego żona została zastrzelona przez Gestapo w sierpniu 1943 roku.
