wtorek,
Wojciech Korfanty
25 października 1918 roku Wojciech Korfanty w swojej ostatniej przemowie w Reichstagu zażądał włączenia do Polski ziem zaboru pruskiego wraz ze Śląskiem, Warmią, Mazurami i Gdańskiem.
„My, Polacy, od pierwszej chwili, gdyśmy do tego parlamentu wstąpili, uważaliśmy się zawsze za przedstawicieli narodu polskiego”
–– W. Korfanty, ostatnie przemówienie w pruskim parlamencie.
Pod koniec 1918 roku po stu dwudziestu trzech latach niewoli odradzała się Polska. Po przegranej wojnie Niemcy liczyli się z koniecznością oddania Wielkopolski i części Pomorza, jednak zamierzali walczyć o Warmię i Gdańsk. Całkowicie nie spodziewali się polskich pretensji do Śląska.
Polski polityk Wojciech Korfanty w 1903 roku zdobył mandat poselski do Reichstagu. Jako pierwszy poseł z Górnego Śląska przystąpił do polskiego koła poselskiego. W obliczu kończącej się pierwszej wojny światowej głęboko wierzył w możliwość odłączenia od państwa niemieckiego części Śląska. Swoim ostatnim wystąpieniem w Reichstagu wywołał wielkie poruszenie.
„Mości panowie, nie chcemy ani piędzi ziemi niemieckiej. Żądamy jedynie, w myśl postanowień punktu 13. programu Wilsona, własnej, jednej złożonej z ziem trzech zaborów Polski, z zapewnionym jej dostępem do morza, to znaczy z własnym wybrzeżem, zamieszkałym przez niezaprzeczalnie polską ludność, której przedstawicielem tutaj w Parlamencie jest dr Łaszewski”
–– W. Korfanty, ostatnie przemówienie w pruskim parlamencie.
Korfanty upomniał się także o więzionego w twierdzy w Magdeburgu Józefa Piłsudskiego. Po przemówieniu polscy posłowie złożyli oświadczenie o rezygnacji z mandatów, motywując to poczuciem przynależności do odradzającej się Rzeczpospolitej.
„Przypominam panom, że mąż, który przez poważną część narodu polskiego uważany za narodowego bohatera, przywódca Legionów, Piłsudski, mąż, któremu naród polski powierzył ministerstwo wojny, pomimo licznych wniosków i podań ze strony władz polskich ciągle jeszcze przetrzymywany jest w twierdzy w Magdeburgu”
–– W. Korfanty, ostatnie przemówienie w pruskim parlamencie.
Wojciech Korfanty urodził się 20 kwietnia 1873 roku. Jego ojciec był górnikiem. W katowickim Gimnazjum Królewskim założył tajne zgromadzenie, które szerzyło kulturę polską. Za wygłaszanie negatywnych opinii o Otto von Bismarcku został usunięty z klasy maturalnej. Po interwencji wielkopolskiego posła do Reichstagu eksternistycznie ukończył szkołę średnią. W 1901 roku ukończył studia.
W latach 1901–1908 współpracował z Romanem Dmowskim w Lidze Narodowej. W 1903 został posłem do Reichstagu. W październiku 1918 roku wygłosił tam swoje słynne przemówienie. Podczas powstania wielkopolskiego był członkiem Naczelnej Rady Ludowej stanowiącej rząd Wielkopolski. W 1020 roku został komisarzem plebiscytowym na Górnym Śląsku. Wielokrotnie publicznie agitował za Polską. Stał na czele II i III powstania śląskiego. W 1923 był wicepremierem w rządzie Wincentego Witosa.
Został członkiem Centrolewu – sojuszu partii centrowych i lewicowych zawiązanego w celu zwalczania systemu rządów sanacji obozu Józefa Piłsudskiego. na reakcję władz sanacyjnych nie trzeba było długo czekać. W 1930 roku prezydent Ignacy Mościcki rozwiązał Sejm i Senat, w efekcie posłowie Centrolewu stracili immunitet. Zostali aresztowani we wrześniu tego samego roku. Korfantego osadzono w Twierdzy Brzeskiej. o uwolnieniu powrócił na Górny Śląsk, jednak czuł się zagrożony ponownym aresztowaniem i w 1935 roku zdecydował się opuścić kraj. W 1938 roku nie mógł przyjechać do Polski na pogrzeb swojego syna, ponieważ odmówiono mu listu żelaznego. Wrócił do kraju w 1939 gotów ponowie stanąć do walki z Niemcami, jednak został aresztowany i osadzony na Pawiaku.
Wypuszczony po trzech miesiącach w fatalnym stanie zdrowia, zmarł 17 sierpnia 1939 roku w warszawskim szpitalu. Jego śmierci towarzyszyło wiele niejasności, istnieje hipoteza, że został otruty. Pogrzeb Korfantego w Katowicach zakończył się wielką manifestacją patriotyczną. Jedenaście dni później wybuchła wojna.
