piątek,
Witold Pilecki
„Starałem się tak żyć, abym w godzinie śmierci mógł się raczej cieszyć, niż lękać”
–– Witold Pilecki.
Witold Pilecki urodził się 13 maja 1901 roku w Ołońcu – mieście w północno-zachodniej Rosji. Jego dziadek został zesłany na Syberię za udział w powstaniu styczniowym. Od 1910 rodzina Pileckich zamieszkała w Wilnie. Od 1914 roku działał w zakazanym przez carskie władze harcerstwie. W 1918 roku przedostał się na tereny odradzającej się Polski i został żołnierzem Wojska Polskiego.
Pilecki jako kawalerzysta walczył podczas wojny z bolszewikami, m.in. w obronie Grodna i w Bitwie Warszawskiej. Wziął udział w buncie Żeligowskiego. Po wojnie został zdemobilizowany. W 1921 roku zdał egzamin maturalny przed Komisją Egzaminacyjną dla Byłych Wojskowych w Wilnie. Rozpoczął studia, jednak musiał je przerwać z powodu trudnej sytuacji materialnej rodziny. Nie tracił kontaktów z wojskiem, corocznie uczestniczył w ćwiczeniach rezerwy. W 1925 roku otrzymał stopień podporucznika rezerwy kawalerii ze starszeństwem.
We wrześniu 1939 roku był dowódcą plutonu w szwadronie kawalerii dywizyjnej 19 Dywizji Piechoty Armii Prusy, jego żołnierze zniszczyli 7 niemieckich czołgów oraz 2 nieuzbrojone samoloty. Po zakończeniu kampanii wrześniowej udał się do Warszawy i zaczął działać w konspiracyjnej organizacji Tajna Armia Polska.
W 1940 roku do niemieckiego nazistowskiego obozu koncentracyjnego KL Auschwitz trafiły pierwsze transporty więźniów, miejsce to stało się przedmiotem zainteresowania polskiego podziemia. Padła propozycja, żeby któryś z członków organizacji przedostał się do obozu w Oświęcimiu w celu zdobycia informacji wywiadowczych oraz zorganizowania wewnątrz ruchu oporu. Do wykonania tego zadania na ochotnika zgłosił się Witold Pilecki. Według niektórych źródeł był on również pomysłodawcą tego planu.
19 września 1940 roku Pilecki, posługując się fałszywymi dokumentami wystawionymi na nazwisko Tomasza Serafińskiego, pozwolił się aresztować. Do KL Auschwitz trafił w nocy z 21 na 22 września. Otrzymał numer obozowy 4859. Stał się głównym organizatorem konspiracji w obozie. w Oświęcimiu powstał Związek Organizacji Wojskowej. Już w październiku do Warszawy dotarły informacje od Pileckiego. Opracował pierwsze sprawozdania o ludobójstwie w Auschwitz, za pośrednictwem dowództwa w Warszawie trafiły one na Zachód. Jeszcze jako więzień obozu Pilecki został awansowany do stopnia porucznika.
W kwietniu 1943 roku Pilecki wraz z dwoma współwięźniami uciekł z obozu. Chciał osobiście uzyskać zgodę dowództwa na przygotowanie akcji zbrojnej mającej doprowadzić do uwolnienia więźniów, jednak jego plan nie uzyskał aprobaty. Po powrocie do Warszawy służył w oddziale III Kedywu Komendy Głównej Armii Krajowej. Po ucieczce powstały tzw. raporty Pileckiego, które były podsumowaniem działalności polskiego ruchu oporu w Auschwitz oraz źródłem informacji na temat Holokaustu. 11 listopada 1943 został awansowany do stopnia rotmistrza. Wziął udział w powstaniu warszawskim, po kapitulacji przebywał w niewoli niemieckiej.
Po zakończeniu wojny został oficerem II Oddziału II Korpusu Polskiego. W grudniu 1945 roku przełożeni wysłali go do Polski, gdzie miał organizować podziemne struktury antykomunistyczne. W czerwcu 1946 roku otrzymał rozkaz opuszczenia kraju. Nie wykonał go, ponieważ nie miał komu przekazać swoich obowiązków. Nie chciał także pozostawić w Polsce rodziny. Nie skorzystał z tak zwanej amnestii w 1947 roku.
8 maja 1947 roku został aresztowany. W śledztwie był torturowany przez funkcjonariuszy Urzędu Bezpieczeństwa, na ostatnim widzeniu z żoną wyznał: „Oświęcim to była igraszka”. 15 marca 1948 roku Witold Pilecki został skazany na karę śmierci. Wyrok wykonano 25 maja w więzieniu mokotowskim na Rakowieckiej. Komuniści skazali go również na „śmierć przez zapomnienie”, wszelkie informacje o jego dokonaniach i losie w PRL podlegały cenzurze. Wyrok unieważniono dopiero w demokratycznej Polsce, 1 października 1990 roku.
