wtorek,
Tadeusz Andersz
Dziś mija rocznica urodzin pilota Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie.
Tadeusz Andersz urodził się 27 września 1918 roku w miasteczku Hoensbroek w Holandii. Jego ojciec przeniósł się tam z Poznania przed wybuchem pierwszej wojny światowej, aby uniknąć powołania do armii niemieckiej. Wkrótce po zakończeniu wojny rodzina Anderszów wróciła do Polski. Tadeusz ukończył Gimnazjum Bergera w Poznaniu. Działał w harcerstwie. W 1937 roku zdał egzamin dojrzałości i wstąpił do Szkoły Podchorążych Lotnictwa w Dęblinie. We wrześniu 1939 roku został ewakuowany z innymi podchorążymi ze swojego rocznika do Rumunii.
Po ucieczce z obozu dla internowanych zdołał przedostać się do Francji. Skierowano go do polskiej bazy w Lyon-Bron, a potem w Rennes. Odbył szkolenie na samolotach francuskich. W czasie kampanii francuskiej odbył jedynie kilka lotów patrolowych, podczas których nie zetknął się z nieprzyjacielem. Po upadku Francji trafił do Wielkiej Brytanii.
Ponownie przeszedł szkolenie, tym razem na sprzęcie brytyjskim. Początkowo pozostawał do dyspozycji Naczelnego Wodza w bazie lotniczej w Blackpool. 3 czerwca 1941 roku otrzymał przydział do 315. Dywizjonu Myśliwskiego „Dęblińskiego”. Odbył wiele lotów bojowych, jednak pierwszy wrogi samolot zestrzelił dopiero 4 kwietnia 1943 roku nad Francją. Wkrótce został dowódcą eskadry w macierzystym dywizjonie.
Późną jesienią został przeniesiony na stanowisko instruktora w jednostce wyszkolenia bojowego 61 Operational Training Unit w Rednal. Za zgodą dowództwa w marcu 1944 roku powrócił do lotów bojowych jako pilot amerykańskiej 56. Grupy Myśliwskiej USAAF. Latał na ciężkich myśliwcach P-47 Thunderbolt. 9 kwietnia nad Niemcami zestrzelił wrogi myśliwiec Messerschmitt Me-109.
Po wojnie ukończył Wyższą Szkołą Lotniczą Weston-super-Mare. Od 1946 roku dowodził 306. Dywizjonem Myśliwskim „Toruńskim”. W czasie wojny wykonał 167 lotów bojowych. Otrzymał wiele odznaczeń, m.in. Krzyż Srebrny Orderu Wojennego Virtuti Militari, trzykrotnie Krzyż Walecznych, brytyjski Distinguished Flying Cross oraz czterokrotnie amerykański Air Medal. Służbę w Polskich Siłach Powietrznych zakończył w stopniu kapitan. Od 1947 roku służył w Royal Air Force. Aktywnie działał w środowiskach polonijnych i kombatanckich. W 1973 roku przeszedł na emeryturę w stopniu pułkownika brytyjskiego. Był adiutantem kolejnych prezydentów RP na uchodźstwie. W maju 2005 otrzymał awans do stopnia generała brygady. Zmarł 29 października 2007 w Londynie.
