środa,
Szarża pod Arcelinem
Arcelin to wieś niedaleko Płońska położona ponad 70 kilometrów na północny zachód od Warszawy. 17 sierpnia 1920 roku w tym miejscu doszło do bitwy, w której pułk polskiej kawalerii starł się z sowieckimi oddziałami z 18. Dywizji Strzelców. Wielokrotna przewaga bolszewików na nic się nie zdała – zostali całkowicie rozbici.
Pierwszy Pułk Szwoleżerów Józefa Piłsudskiego był okrzepniętą w bojach jednostką. Został utworzony w 1918 roku z inicjatywy oficerów byłego 1 Pułku Ułanów Legionowych Polskich. Jednostka brała udział w walkach z Ukraińcami w 1919 oraz w wyprawie wileńskiej w tym samym roku. W 1920 roku oddział liczył 450 ludzi.
17 sierpnia Płońska broniły dwa polskie pułki kawalerii. 201 Pułk Szwoleżerów został poważnie zagrożony rozbiciem przez naciskającą sowiecką piechotę. W tym samym czasie 1 Pułk Szwoleżerów został otoczony z trzech stron. Żeby uniknąć całkowitego okrążenia, padł rozkaz do wycofania. Wychodząc z okrążenia, pułk majora Jerzego Grobickiego natknął się na piechotę bolszewicką nacierającą na 201 pułk. Dowódca zarządził szarżę. Francuski major de Mazarat towarzyszący polskim ułanom jako doradca-obserwator protestował – uważał, że atak nie ma żadnych szans.
Kawalerzyści z 1 pułku mieli do pokonania 2 kilometry na otwartej przestrzeni. Wzniecone przez konie tumany kurzu osłoniły ułanów przed ogniem z karabinów maszynowych. Sowieccy dowódcy nie byli w stanie oszacować liczby nacierających żołnierzy. Z obłoków kurzu wyłoniły się polskie lance i szable. Większość bolszewików ogarnęła panika, próbowali uciekać, ze strachu przed ostrzami padali na ziemię lub stali z podniesionymi rękoma. Szybko ucichła strzelanina, ostatni szwadron napotykał tylko poddających się żołnierzy sowieckich.
W wyniku szarży Pierwszego Pułku Szwoleżerów ginie 200 Rosjan, ponad 800 dostaje się do niewoli. Według niektórych źródeł grupa jeńców liczyła 1600 żołnierzy. Polskie straty to 25 zabitych i rannych.
Po szarży, podczas wizyty generała Władysława Sikorskiego, pięciu kawalerzystów odznaczono krzyżami Virtuti Militari.
