wtorek,
Stefan Pawlikowski
Stefan Pawlikowski urodził się 11 października 1896 roku w Kozłowie na terenie ówczesnej guberni mińskiej. Uczył się w Szkole Realnej w Smoleńsku, a następnie w Wilnie. Po ukończeniu Szkoły Handlowej Zybina w Moskwie zdał maturę. W sierpniu 1916 roku powołano go do armii rosyjskiej. Otrzymał przydział do lotnictwa. Ukończył Szkołę Pilotów w Moskwie. Został skierowany do Wyższej Szkoły Pilotów w Pau we Francji. Na skutek zmian politycznych w Rosji trafił do francuskiego lotnictwa. Latał na myśliwcach SPAD XIII i zajmował się głównie zwalczaniem niemieckich balonów obserwacyjnych.
W listopadzie 1918 roku przeszedł do tworzącej się we Francji Armii Polskiej generała Hallera. W maju 1919 roku razem z Błękitną Armią przybył do Polski. Jako doświadczony pilot został oblatywaczem w Centralnych Warsztatach Lotniczych. Wiosną 1920 roku został skierowany do 19. Eskadry Myśliwskiej. Walczył z bolszewikami, zestrzelił dwa balony obserwacyjne oraz jeden wrogi samolot. Za wojnę polsko-bolszewicką otrzymał Srebrny Krzyż Orderu Virtuti Militari.
Po wojnie krótko służył w 1 Pułku Lotniczym w Warszawie. Od października 1921 do marca 1922 roku latał jako cywilny pilot na trasie Warszawa–Paryż. Później wrócił do służby w 1 Pułku Lotniczym w Warszawie. W tym okresie otrzymał awans do stopnia kapitana. We wrześniu 1922 roku na pierwszych zawodach lotniczych zorganizowanych w Polsce wspólnie z nawigatorem kapitanem Bronisławem Wojtarowiczem zajął pierwsze miejsce. Latem 1929 roku został pilotem 3 Pułku Lotniczego w Poznaniu. Wiosną 1934 roku wrócił do Warszawy. W 1939 roku był dowódcą warszawskiego 1 Pułku Lotniczego w stopniu pułkownika.
Podczas kampanii wrześniowej dowodził Brygadą Pościgową, której zadaniem było zwalczanie wrogich samolotów zbliżających się do Warszawy. Pułkownik Pawlikowski był jednym z inicjatorów i twórców tej jednostki. Organizował oparty na posterunkach obserwacyjnych system informacji o atakach lotnictwa niemieckiego. 18 września opuścił Polskę i podobnie jak wielu pilotów udał się do Francji. Był komendantem Centrum Szkolenia Lotniczego w polskiej bazie Lyon-Bron i organizatorem polskich jednostek myśliwskich. Po klęsce Francji przedostał się do Wielkiej Brytanii. Początkowo zajmował stanowisko komendanta Centrum Wyszkolenia Lotniczego w Blackpool. Później został polskim oficerem łącznikowym w brytyjskim dowództwie lotnictwa myśliwskiego. Ochotniczo latał w lotach bojowych. między innymi podczas osłony desantu pod Dieppe w sierpniu 1942 roku.
15 maja 1943 roku razem z pilotami 315 Dywizjonu Myśliwskiego „Dęblińskiego” uczestniczył w operacji Circus 297 mającej na celu zniszczenie dwóch niemieckich lotnisk na terenie Francji. Polscy piloci stanowili osłonę bombowców. Samolot pułkownika Pawlikowskiego został zestrzelony nad Francją przez wrogie myśliwce lub artylerię lotniczą. W 1964 roku Naczelny Wódz generał broni Władysław Anders mianował go pośmiertnie generałem brygady.
