wtorek,
Reaktor EWA
W połowie lat pięćdziesiątych ubiegłego stulecia ZSRR zaoferował krajom socjalistycznym sprzedaż doświadczalnych reaktorów jądrowych swojej produkcji. Z oferty tej skorzystała m.in. Polska i zakupiła gotowy reaktor wraz ze wsadem paliwowym o mocy cieplnej 2 MW. Jako paliwo stosowano uran wzbogacony do 10% w izotop U-235.
Pierwszy polski reaktor jądrowy uruchomiono 14 czerwca 1958 roku w Świerku, otrzymał on nazwę EWA (Eksperymentalny, Wodny, Atomowy). Była to sowiecka konstrukcja typu WWR-S o mocy cieplnej 2 MW. Rdzeń reaktora umieszczono w wypełnionym wodą chłodzącą aluminiowym zbiorniku, jako paliwo stosowano wzbogacony uran. Podczas użytkowania reaktor EWA przeszedł kilka modernizacji, m.in. zwiększono jego moc do 10 MW.
Urządzenie nigdy nie uległo awarii, jego głównym zastosowaniem była produkcja izotopów promieniotwórczych wykorzystywanych m.in. w medycynie i przemyśle. Z pomocą reaktora EWA przeprowadzono wiele badań naukowych, co dało możliwość rozwijania w naszym kraju kilku dziedzin nauki wykorzystujących techniki jądrowe, m.in. fizyki reaktorowej oraz inżynierii reaktorowej.
Reaktor EWA wyłączono 24 lutego 1995 roku, dwa lata później rozpoczęto proces likwidacji. Do 2002 roku usunięto z niego paliwo jądrowe i substancje wysokoaktywne. Obecnie jedynym działającym polskim reaktorem jądrowym jest uruchomiony 18 grudnia 1974 roku reaktor Maria.
