poniedziałek,
Polska liga piłkarska
Po odzyskaniu niepodległości przez Polskę powołano do życia Polski Związek Piłki Nożnej. Pierwsze oficjalne rozgrywki piłkarskich mistrzostw Polski rozpoczęły się w 1920 roku, jednak na skutek trwającej wojny polsko-bolszewickiej zostały przerwane. W latach 1921-1926 mistrz Polski był wyłaniany spośród zwycięzców rozgrywek regionalnych na Turnieju Finałowym Mistrzostwa Polski.
Wiosną 1926 roku w Polsce miał miejsce przewrót majowy, na fali zmian sanacyjnych wielu działaczy piłkarskich postanowiło całkowicie zmienić system rozgrywek o mistrzostwo Polski. Zamierzano wprowadzić nowoczesny system ligowy polegający na rozgrywaniu meczów każdy z każdym – mecz i rewanż. Obowiązywał wtedy system pucharowy przyjęty przez Polski Związek Piłki Nożnej pod koniec 1919 roku.
PZPN zwlekał z realizacją reformy, dlatego sprawy w swoje ręce wzięli działacze klubowi, z inicjatywy lwowskich klubów (Pogoni, Czarnych i Hasmonei) doprowadzono do konferencji porozumiewawczej przedstawicieli trzynastu „klubów-reformatorów”, która odbyła się w Krakowie. Tylko dwa kluby z polskiej czołówki odrzuciły zaproszenie – Cracovia oraz Ruch Wielkie Hajduki (obecnie Ruch Chorzów). W krakowskiej konferencji wzięły udział: Pogoń, Czarni i Hasmonea ze Lwowa, Polonia, Legia i Warszawianka z Warszawy, Warta Poznań, ŁKS i Turyści (Union Touring) z Łodzi, Wisła Kraków, 1. FC Katowice, Ruch Chorzów oraz TKS Toruń. 2 grudnia w Krakowie ustalono najważniejsze kwestie, dwa dni później w Warszawie w tym samym gronie utworzono nowy podmiot o roboczej nazwie Liga Polska, jednocześnie działacze deklarowali chęć dalszej współpracy z PZPN. W pracach związanych z powstaniem Ligi Polskiej kluczową rolę odegrali działacze wojskowi (głównie Legii Warszawa), w tym okresie wojsko było zainteresowane przejęciem kontroli nad niemal wszystkimi dziedzinami życia.
Walne Zgromadzenie PZPN w lutym 1927 roku jednoznacznie opowiedziało się przeciw zmianom systemu rozgrywkowego. Wyraźnie widoczny był podział na dwa obozy: postępowy „lwowsko-warszawski” oraz broniący starych rozwiązań „krakowski”. Działacze klubowi byli konsekwentni, 1 marca 1927 roku Liga wystąpiła ze struktur związku i powstała Polska Liga Piłki Nożnej z generałem brygady Romanem Góreckim (szefem Legii) na czele. Odpowiedź PZPN była stanowcza, 13 marca 1927 roku zdyskwalifikowano wszystkich zawodników, działaczy i kluby, które przystąpiły do PLPN. Kluby nie podporządkowały się decyzjom PZPN i 3 kwietnia 1927 roku odbyła się premierowa kolejka PLPN. Spór nie trwał długo, 18 grudnia 1927 roku PZPN ustąpił i zaakceptował nowy system ligowy, który funkcjonował do wybuchu drugiej wojny światowej.
W pierwszych latach po wojnie (946-1947) mistrzów kraju wyłoniono systemem pucharowym, później powrócono systemu ligowego. W 1951 roku działacze PZPN wzorem Związku Radzieckiego postanowili przyznać tytuł mistrza kraju zdobywcy Pucharu Polski, był to jedyny taki przypadek w historii polskiej piłki. Od sezonu 2008/09 polska pierwsza liga oficjalnie nosi nazwę Ekstraklasa.
Mistrzowie Polski do roku 1926
- 1920 – brak roztrzygnięcia – wojna polsko-bolszewicka;
- 1921 – Cracovia Kraków;
- 1922 – Pogoń Lwów;
- 1923 – Pogoń Lwów;
- 1924 – nie było rozgrywek;
- 1925 – Pogoń Lwów;
- 1926 – Pogoń Lwów.
Mistrzowie Polski w latach 1946-1947
- 1946 – Polonia Warszawa;
- 1947 – Warta Poznań.
Zwycięzcy najwyższych ligowych rozgrywek piłkarskich w Polsce
- 1927 – Wisła Kraków;
- 1928 – Wisła Kraków;
- 1929 – Warta Poznań;
- 1930 – Cracovia;
- 1931 – Garbarnia Kraków;
- 1932 – Cracovia;
- 1933 – Ruch Chorzów;
- 1934 – Ruch Chorzów;
- 1935 – Ruch Chorzów;
- 1936 – Ruch Chorzów;
- 1937 – Cracovia;
- 1938 – Ruch Chorzów;
- 1939 – rozgrywki niedokończone – druga wojna światowa;
- 1948 – Cracovia;
- 1949 – Wisła Kraków;
- 1950 – Wisła Kraków;
- 1951 – Wisła Kraków;
- 1952 – Ruch Chorzów;
- 1953 – Ruch Chorzów;
- 1954 – Polonia Bytom;
- 1955 – Legia Warszawa;
- 1956 – Legia Warszawa;
- 1957 – Górnik Zabrze;
- 1958 – ŁKS Łódź;
- 1959 – Górnik Zabrze;
- 1960 – Ruch Chorzów;
- 1961 – Górnik Zabrze;
- 1962 – Polonia Bytom;
- 1963 – Górnik Zabrze;
- 1964 – Górnik Zabrze;
- 1965 – Górnik Zabrze;
- 1966 – Górnik Zabrze;
- 1967 – Górnik Zabrze;
- 1968 – Ruch Chorzów;
- 1969 – Legia Warszawa;
- 1970 – Legia Warszawa;
- 1971 – Górnik Zabrze;
- 1972 – Górnik Zabrze;
- 1973 – Stal Mielec;
- 1974 – Ruch Chorzów;
- 1975 – Ruch Chorzów;
- 1976 – Stal Mielec;
- 1977 – Śląsk Wrocław;
- 1978 – Wisła Kraków;
- 1979 – Ruch Chorzów;
- 1980 – Szombierki Bytom;
- 1981 – Widzew Łódź;
- 1982 – Widzew Łódź;
- 1983 – Lech Poznań;
- 1984 – Lech Poznań;
- 1985 – Górnik Zabrze;
- 1986 – Górnik Zabrze;
- 1987 – Górnik Zabrze;
- 1988 – Górnik Zabrze;
- 1989 – Ruch Chorzów;
- 1990 – Lech Poznań;
- 1991 – Zagłębie Lubin;
- 1992 – Lech Poznań;
- 1993 – Lech Poznań;
- 1994 – Legia Warszawa;
- 1995 – Legia Warszawa;
- 1996 – Widzew Łódź;
- 1997 – Widzew Łódź;
- 1998 – ŁKS Łódź;
- 1999 – Wisła Kraków;
- 2000 – Polonia Warszawa;
- 2001 – Wisła Kraków;
- 2002 – Legia Warszawa;
- 2003 – Wisła Kraków;
- 2004 – Wisła Kraków;
- 2005 – Wisła Kraków;
- 2006 – Legia Warszawa;
- 2007 – Zagłębie Lubin;
- 2008 – Wisła Kraków;
- 2009 – Wisła Kraków;
- 2010 – Lech Poznań;
- 2011 – Wisła Kraków;
- 2012 – Śląsk Wrocław;
- 2013 – Legia Warszawa;
- 2014 – Legia Warszawa;
- 2015 – Lech Poznań;
- 2016 – Legia Warszawa;
- 2017 – Legia Warszawa;
- 2018 – Legia Warszawa;
- 2019 – Piast Gliwice;
- 2020 – Legia Warszawa;
- 2021 – Legia Warszawa;
- 2022 – Lech Poznań;
- 2023 – Raków Częstochowa.