wtorek,
Operacja Frühwirth
Akcja przeprowadzona 25 października 1943 roku była częścią uderzenia Armii Krajowej skierowanego przeciw terrorowi okupanta. Pod koniec 1943 roku polski ruch oporu rozpoczął akcję „Główki”. Jej celem była eliminacja wyróżniających się okrucieństwem funkcjonariuszy niemieckiego aparatu okupacyjnego. Ewentualny wyrok śmierci orzekał podziemny sąd. W latach 1943–1944 w ramach akcji „Główki” wykonano kilkadziesiąt wyroków.
SS-Scharführer Engelberth Frühwirth był funkcjonariuszem Pawiaka, niemieckiego więzienia politycznego w okupowanej Warszawie. Znęcał się nad więźniami i brał udział w licznych egzekucjach. Podziemny sąd po zbadaniu jego sprawy skazał go na śmierć. Do wykonania wyroku wyznaczono żołnierzy z oddziału dywersji bojowej Agat, którymi dowodził cichociemny kapitan Adam Borys „Pług”.
Szefem wywiadu oddziału „Agat” był Aleksander Kunicki „Rayski”. Zazwyczaj to on zajmował się rozpracowaniem celu ataku. Po idnetyfikacji, ustaleniu miejsca zamieszkania i poznaniu zwyczajów Frühwirtha można było przystąpić do realizacji operacji. Dowódcą grupy uderzeniowej był Krystyn Strzelecki „Zawał”. Podczas pierwszej próby wykonania wyroku przeprowadzonej 19 października 1943 roku niemiecki funkcjonariusz nieoczekiwanie się nie pojawił. Dwa dni później akcja również nie doszła do skutku, po półgodzinnym oczekiwaniu żołnierzy AK wycofano z miejsca niedoszłej akcji.
25 października 1943 roku około godziny 15:30 żołnierze grupy uderzeniowej ponownie zajęli wyznaczone stanowiska. O 16:15 łączniczka Elżbieta Dziębowska „Dewajtis” zameldowała, że Niemiec przyjechał konnym wozem z Pawiaka i wszedł do innej bramy w pobliżu. Czterdzieści minut później niemiecki funkcjonariusz wyszedł na ulicę. W ostatniej chwili zdołał zorientować się w sytuacji i próbował wyciągnąć broń, jednak żołnierze AK sprawnie wykonali wyrok. Doszło do wymiany strzałów z dwoma umundurowanymi Niemcami, ale grupa uderzeniowa wycofała się bez strat.
Podczas zdawania broni w lokalu konspiracyjnym kapitan „Pług” gratulował swoim żołnierzom udanej akcji. Następnego dnia dowódca Agatu dowiedział się, że zabito innego funkcjonariusza Pawiaka, SS-Scharführera Stephana Kleina. Klein również wyróżniał się okrucieństwem i ciążył na nim wyrok śmierci Polskiego Państwa Podziemnego. Frühwirth zmarł po wojnie, dwadzieścia jeden lat po nieudanym zamachu.
