czwartek,
Oblężenie Krakowa 1657
25 sierpnia 1657 roku wojska polsko-niemieckie po kilkutygodniowym oblężeniu odbiły Kraków.
W 1655 roku rozpoczął się potop szwedzki. Latem na osłabioną licznymi wojnami Rzeczpospolitą uderzyli Szwedzi. Pierwsza faza konfliktu była pasmem ich sukcesów. 8 września Szwedzi bez walki wkroczyli do stolicy Rzeczypospolitej. Po porażce pod Żarnowem polski król Jan Kazimierz udał się do Krakowa. Miasto już od sierpnia szykowało się do obrony. Początkowo król chciał pozostać w Krakowie podczas walki ze Szwedami, jednak szybko mu to odradzono. 24 września opuścił miasto i udał się na Śląsk. Razem z nim wysłano skarbiec katedry wawelskiej.
25 września szwedzkie natarcie z marszu zakończyło się niepowodzeniem i rozpoczęło się oblężenie. Polacy nie mieli szans na odsiecz i w szeregach wojska panowały kiepskie nastroje. 17 października podpisano umowę określającą warunki kapitulacji. Dwa dni później do Krakowa weszły szwedzkie wojska. Zwycięzcy nałożyli na miasto potężną kontrybucję. Rozpoczął się rabunek wartościowych przedmiotów połączony z dewastacją.
W 1656 roku nastąpił wyraźny zwrot w wojnie polsko-szwedzkiej. Ciągła wojna podjazdowa prowadzona przez oddziały partyzanckie przynosiła Szwedom bolesne straty, sukcesy odnosiły także regularne wojska Rzeczypospolitej, Karol Gustaw tracił opanowane wcześniej tereny. Polacy próbowali odzyskać Kraków, jednak ich szturm zakończył się niepowodzeniem. Król Szwecji Karol X Gustaw zdał sobie sprawę, że nie może samodzielnie opanować Rzeczypospolitej i zaczął szukać sojuszników. Podpisał traktat w Labiawie z elektorem brandenburskim. Kolejny sojusz zawarł 6 grudnia 1656 roku w Radnot z księciem Siedmiogrodu Jerzym II Rakoczym. Traktat z Radnot nosił znamiona rozbioru Polski. Dokument uwzględniał interesy elektora brandenburskiego Fryderyka Wilhelma, Bogusława Radziwiłła oraz przywódcy powstania kozackiego Bohdana Chmielnickiego. Siedmiogród otrzymał m.in. Kraków. W tym kresie Polacy zawarli przymierze z zaniepokojonym ewentualnym wzmocnieniem wrogiego mu księstwa siedmiogrodzkiego cesarzem Ferdynandem III Habsburgiem, który wsparł wojska koronne swoimi żołnierzami.
Na początku 1657 roku od południa w granice Polski wtargnęła potężna armia siedmiogrodzka licząca 25 tysięcy żołnierzy. W marszu przez ziemie Rzeczypospolitej wojska Rakoczego spaliły i zrabowały wiele miejscowości. 28 marca 1657 wojska Jerzego II Rakoczego dotarły do Krakowa. Wzmocniono szwedzką załogę miasta o dwa i pół tysiąca żołnierzy. Nie mogąc zdobyć miasta polskie wojska Jerzego Lubomirskiego, blokowały miasto. W sierpniu 1657 roku pod Kraków przybyła licząca kilkanaście tysięcy żołnierzy armia cesarska. Rozgromiony przez Polaków pod Czarnym Ostrowem Rakoczy wycofał z miasta swoich żołnierzy. Osamotniona szwedzka załoga nie miała szans na udaną obronę Krakowa, jednak poddała się po zaciętych walkach dopiero 25 sierpnia.
4 września Jan Kazimierz przy wtórze salw armatnich i dźwięku dzwonów wjechał na Wawel. Kraków po dwóch latach szwedzkich rządów był całkowicie splądrowany i zrujnowany. Ten sam los dotknął okoliczne wsie i miasteczka.
