piątek,
Lucjan Giżyński „Gozdawa”
Lucjan Zygmunt Giżyński urodził się 20 maja 1909 roku w Śródborzu. Ukończył gimnazjum w Warszawie. W 1930 roku zdał egzamin dojrzałości. W latach 1931–1933 uczęszczał do Szkoły Podchorążych Piechoty w Ostrowi-Komorowie. 5 sierpnia 1933 roku otrzymał stopień podporucznika i przydział na stanowisko dowódcy plutonu w 35 Pułku Piechoty w Brześciu nad Bugiem. Na początku 1936 roku uzyskał stopień porucznika. W 1937 roku został przeniesiony do Korpusu Ochrony Pogranicza. Do wodził kompanią stacjonującą w Zaostrowieczu w składzie Batalionu KOP „Ludwikowo”.
Podczas kampanii wrześniowej dowodził kompanią 96 Pułku Piechoty w Armii „Karpaty”. Brał udział w walkach o Lwów. Po kapitulacji uniknął niewoli i przedostał się do Warszawy. Wiosną 1940 roku wstąpił do konspiracyjnej organizacji Komenda Obrońców Polski. Później przeszedł do w organizacji „Miecz i Pług”. Był wykładowcą w Szkole Podchorążych Rezerwy Piechoty. W 1941 roku otrzymał awans do stopnia kapitana.
W maju 1944 roku wstąpił do Armii Krajowej. Objął dowództwo batalionu im. Stefana Czarnieckiego w składzie Zgrupowania AK „Łukasiński”. W pierwszych dniach powstania dowodził macierzystym batalionem. 2 sierpnia jego żołnierze szturmowali budynek Polskiej Wytwórni Papierów Wartościowych. Był jednym z głównych organizatorów obrony Starego Miasta, podlegała mu większość oddziałów w tym rejonie. Batalion „Gozdawa” bronił rejonu Placu Zamkowego i Placu Teatralnego. 21 sierpnia został odznaczony Krzyżem Walecznych, a 23 sierpnia otrzymał Krzyż Virtuti Militari V klasy.
W nocy z 30 na 31 sierpnia jego oddziały brały udział w próbie przebicia korytarza do Śródmieścia. Po ewakuacji kanałami do Śródmieścia dowodził rejonem zamkniętym ulicami Świętokrzyską, Marszałkowską, Alejami Jerozolimskimi, Nowym Światem. Jego batalion po ogromnych stratach przeformowano w kompanię. Po upadku powstania trafił do niewoli niemieckiej. Przebywał w Oflagu VII A w Murnau.
Wiosną 1945 roku po uwolnieniu przez Amerykanów został żołnierzem 13 Wileńskiego Batalionu Strzelców II Korpusu Polskiego. Ciężko chory leczył się w 5 Szpitalu Polskim w Egipcie, a na początku 1946 roku trafił do British General Hospital Nr 16 w Jerozolimie. Zmarł 5 lipca 1946 roku w Ramli w Brytyjskiej Palestynie. Pośmiertnie otrzymał awans do stopnia majora.
