czwartek,
Krakowska Brygada Kawalerii
Latem 1919 roku sformowano V Brygadę Jazdy. Jednostką krótko dowodził francuski oficer pułkownik de Colbert, po trzech tygodniach zastąpił go pułkownik Stefan Suszyński. Jesienią brygada weszła w skład Frontu Pomorskiego generała Józefa Hallera sformowanego w celu odzyskania Pomorza Wschodniego. 10 lutego 1920 roku szwadrony brygady brały udział w uroczystości zaślubin Polski z Bałtykiem w Pucku. W połowie kwietnia V Brygadę Jazdy przetransportowano na Front Ukraiński i włączono do składu Dywizji Jazdy. Brała ona udział w wyprawie kijowskiej i późniejszych ciężkich walkach odwrotowych.
Po zakończeniu wojny z bolszewikami V Brygada Jazdy stacjonowała w Krakowie. Wiosną 1924 na wniosek Generalnego Inspektora Jazdy gen. broni Tadeusza Rozwadowskiego dokonano reorganizacji polskiej jazdy, jednocześnie obowiązująca nazwa „jazda” została zastąpiona terminem „kawaleria”. Nazwę jednostki przemianowano na 5. Samodzielną Brygadę Kawalerii. W jej skład wchodziły cztery pułki kawalerii i dywizjon artylerii konnej. Na początku lat trzydziestych nastąpiła kolejna zmiana nazwy i brygada stała się Samodzielną Brygadą Kawalerii „Kraków”. Po reorganizacji w 1937 roku jednostka otrzymała nazwę Krakowska Brygada Kawalerii.
Podczas kampanii wrześniowej Krakowską Brygadą Kawalerii dowodził generał Zygmunt Piasecki. Jej głównymi jednostkami były 3. Pułk Ułanów Śląskich dowodzony przez pułkownika Czesława Chmielewskiego, 8. Pułk Ułanów Księcia Józefa Poniatowskiego pod komendą podpułkownika Włodzimierza Dunina-Żuchowskiego, 5. Pułk Strzelców Konnych pułkownika Kazimierza Kosiarskiego, 5. Dywizjon Artylerii Konnej podpułkownika Jana Kanty Witowskiego oraz sformowany alarmowo kilka dni przed wybuchem drugiej wojny światowej 51. Dywizjon Pancerny majora Henryka Świetlickiego. Brygada wchodziła w skład Armii „Kraków”, której zadaniem była osłony Śląska i zachodniej Małopolski.
Jednostkę skierowano na prawe skrzydło Armii „Kraków”. Pułki brygady od pierwszych dni września brały udział w walkach. 3 września 1939 roku 8. Pułk Ułanów walczył pod Szczekocinami. Wieczorem wycofał się, oddzielając się od brygady, później dołączył do oddziałów Armii „Lublin”. Ostatecznie został rozbity podczas próby przejścia do Rumunii. Czwartego dnia wojny brygada otrzymała rozkaz wycofania się w kierunku Pińczowa i Miechowa. Podczas odwrotu toczyła ciężkie walki z napierającymi na nią niemieckimi oddziałami zmotoryzowanymi. W dniach 5 i 6 września starła się z nieprzyjacielem pod Pińczowem.
10 września pod Baranowem Sandomierskim jednostka przeprawiła się prawy brzeg Wisły. Brała udział w pierwszej bitwie pod Tomaszowem Lubelskim, gdzie polskie oddziały znalazły się w okrążeniu, a wszystkie próby przebicia się zakończyły się niepowodzeniem. Wobec przewagi liczebnej i technicznej Niemców oraz braków zaopatrzenia Krakowska Brygada Kawalerii skapitulowała razem z oddziałami armii „Kraków” i „Lublin”.
W lipcu 1944 roku podczas akcji „Burza” na terenie Okręgu Krakowskiego Armii Krajowej sformowano Krakowską Brygadę Kawalerii Zmotoryzowanej AK. Jednostką dowodził major Edward Kleszczyński, a w jej skład weszły odtworzone jednostki: 8. Pułk Ułanów AK oraz 5. Pułk Strzelców Konnych AK.
25 lipca 1944 roku we Włoszech rozkazem dowódcy 2. Korpusu Polskiego generała Władysława Andersa rozpoczęto formowanie pułku ułanów przy 2. Brygadzie Pancernej. W sierpniu jednostka otrzymała nazwę 3. Pułk Ułanów Śląskich. Jej szeregowymi żołnierzami byli głównie ochotnikami spośród byłych jeńców i dezerterów z armii niemieckiej. Pułk nie wziął udziału w działaniach bojowych.
