sobota,
Kontrofensywa wojsk bolszewickich
Podczas wojny polsko-bolszewickiej 14 maja 1920 roku rozpoczęła się kontrofensywa wojsk bolszewickich, która doprowadziła do bitwy warszawskiej.
7 maja 1920 roku oddziały Wojska Polskiego zajęły Kijów. Dwa dni później odbyła się wspólna polsko-ukraińska defilada. W Polsce zapanował entuzjazm, jednak bolszewickie armie nie zostały rozbite. Pod koniec 1919 roku bolszewicy uporali się z oddziałami antykomunistycznej „białej” armii i Armia Czerwona mogła skupić się na Polsce. Od marca 1920 roku wojska sowieckie koncentrowały się w Bramie Smoleńskiej. Wyprawa kijowska zaskoczyła bolszewickie dowództwo i spowodowała przyśpieszenie już od dawna planowanej ofensywy.
Zaledwie tydzień po wkroczeniu Polaków do Kijowa, 14 maja 1920 roku rozpoczęła się bolszewicka ofensywa na Białorusi. Początkowo uderzenie zostało odparte przez polski kontratak. Przez kilkanaście dni na froncie panował bezruch. 27 maja polskie pozycje na Ukrainie zaatakowała sprowadzona z Kaukazu 1 Armia Konna pod dowództwem Siemiona Budionnego. W dniach 29–31 maja pod Wołodarką w odległości około stu kilometrów od Kijowa wojska Budionnego uderzyły na pozycje 1 Dywizji Kawalerii generała Aleksandra Karnickiego. Generał Karnicki podczas pierwszej wojny światowej dowodził Kaukaską Dywizją Kawalerii, w której służył wachmistrz Budionny. Pod Wołodarką sześciokrotnie liczniejsze oddziały Budionnego zostały zmuszone do odwrotu.
W tym czasie bolszewicka 12. Armia Mieżeninowa uderzała na wojska polskie skupione wokół Kijowa. Budionny 5 czerwca 1920 roku przełamał linię obrony 13 Dywizji Piechoty pod Samhorodkiem i jego oddziały znalazły się na tyłach Polaków. 10 czerwca rozpoczął się odwrót zagrożonych okrążeniem polskich oddziałów z Kijowa. W dniach 11-13 czerwca wycofująca się 1 Dywizja Piechoty Legionów pod dowództwem generała Edwarda Rydza-Śmigłego starła się z bolszewickimi oddziałami pod Borodzianką. Polacy odnieśli zwycięstwo i zapewnili wyjście z okrążenia wszystkim oddziałom polskim i uchodźcom cywilnym.
15 czerwca Sejm uchwalił nowy pobór do wojska, jednak nie uzyskano spodziewanych rezultatów. Polscy chłopi i robotnicy masowo uchylali się od obowiązku służby wojskowej. Wezwania do poboru zazwyczaj ignorowali też obywatele z mniejszości narodowych.
4 lipca do ataku ruszył bolszewicki Front Zachodni pod dowództwem Michaiła Tuchaczewskiego. Tuchaczewski miał prawie dwa razy więcej żołnierzy niż broniący liczącego sześćset kilometrów odcinka generał Stanisław Szeptycki. Polacy stawili zacięty opór, jednak nie byli w stanie powstrzymać bolszewików. Do końca lipca po pokonaniu ponad czterystu kilometrów Armia Czerwona osiągnęła linię Bugu. Na początku sierpnia bolszewicy znaleźli się pod Warszawą. O dalszym losie Polski miał zdecydować wynik Bitwy Warszawskiej.
23 lipca Rosyjska Partia Komunistyczna powołała Tymczasowy Komitet Rewolucyjny Polski, który miał się stać rządem Polskiej Republiki Rad. Komitet był całkowicie zależny od bolszewików, jego program został uzgodniony z Leninem. Polscy komuniści prowadzili intensywną propagandę, podburzając społeczeństwo przeciwko władzom państwowym i zachęcając żołnierzy do buntu. Na terenach opanowanych przez Armię Czerwoną panował krwawy terror, mordowano każdego, kto sprzeciwiał się nowej władzy.
