piątek,
Józef Zbigniew Żulikowski
Dziś mija rocznica śmierci kapitana Wojska Polskiego, pilota lotnictwa myśliwskiego Polskich Sił Powietrznych w Wielkiej Brytanii.
Józef Zbigniew Żulikowski urodził się 14 marca 1915 roku w miejscowości Friedau na terenie obecnej Słowenii. Był uczniem radomskiego Państwowego Gimnazjum Męskiego im. Jana Kochanowskiego. W 1935 roku zdał maturę i rozpoczął kurs podchorążych rezerwy w 28. Dywizji Piechoty w Dęblinie. Rok później wstąpił do dęblińskiej Szkoły Podchorążych Lotnictwa. Po jej ukończeniu otrzymał przydział do 142. Eskadry Myśliwskiej toruńskiego 4. Pułku Lotniczego. Latem 1939 roku został przeniesiony do Wyższej Szkoły Pilotażu w Ułężu. Po wybuchu wojny nie latał bojowo, uczestniczył w przerzucie samolotów treningowych z Ułęża na lotnisko pod Sokalem. 17 września zgodnie z rozkazami przeszedł do Rumunii.
Po ucieczce z obozu internowania zdołał przedostać się do Francji. W bazie lotniczej Lyon-Bron przeszedł szkolenie na samolotach francuskich. Po upadku Francji został ewakuowany do Wielkiej Brytanii. We wrześniu 1940 roku otrzymał przydział do 306. Dywizjonu Myśliwskiego „Toruńskiego”. Wiosną 1941 roku jego jednostka rozpoczęła loty nad kontynent. W czerwcu podczas eskortowania alianckich bombowców atakujących cele na pograniczu belgijsko-francuskim został zestrzelony przez wrogi myśliwiec. Po skoku ze spadochronem wylądował na terenie okupowanej Francji. Dzięki pomocy ludności zdołał przedostać się do nieokupowanej części tego kraju, gdzie został zatrzymany przez władze. Po ucieczce i wielu przygodach przedostał się do Hiszpanii, a następnie do Wielkiej Brytanii.
Na początku 1942 roku powrócił do lotów bojowych. Pod koniec roku przeszedł na stanowisko instruktora pilotażu myśliwskiego w 58' Operational Training Unit w Grangemouth. Po pół roku otrzymał przydział do 302. Dywizjonu Myśliwskiego „Poznańskiego”. Niedługo później został dowódcą 308. Dywizjonu Myśliwskiego „Krakowskiego”. W marcu 1944 roku został skierowany do służby w dowództwie Air Defence of Great Britain. Od września tego roku dowodził 306. Dywizjonem Myśliwskim „Toruńskim”. W kwietniu 1945 roku zestrzelił odrzutowy myśliwiec Messerschmitt Me 262.
Za swoje zasługi otrzymał wiele odznaczeń, m.in. Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari, czterokrotnie Krzyż Walecznych oraz brytyjski Distinguished Flying Cross. Po demobilizacji pozostał na emigracji. Od 1949 roku służył w Royal Air Force. W 1972 roku przeszedł w stan spoczynku. Zmarł 21 października 1993 roku w wieku 78 lat.
