niedziela,
Jan Wuttke „Czarny Jaś”
Dziś mija rocznica urodzin maturzysty z 1939 roku, podporucznika Armii Krajowej, żołnierza batalionu „Zośka”, uczestnika powstania warszawskiego.
„A kiedy trzeba, na śmierć idą po kolei, Jak kamienie przez Boga rzucane na szaniec…”
–– Juliusz Słowacki, „Testament mój”.
Jan Wuttke urodził się 11 września 1921 roku. Uczęszczał do Gimnazjum i Liceum im. Stefana Batorego w Warszawie. W jego klasie maturalnej uczyli się Krzysztof Kamil Baczyński, Aleksy Dawidowski „Alek”, Tadeusz Zawadzki „Zośka”, Jan Bytnar „Rudy” i Andrzej Zawadowski „Gruby”. Żaden z nich nie przeżył okupacji hitlerowskiej. Podobnie jak koledzy z klasy w czasach szkolnych działał w 23. Warszawskiej Drużynie Harcerzy im. Bolesława Chrobrego zwanej od koloru chust „Pomarańczarnią”. W 1939 roku zdał egzamin dojrzałości.
Po klęsce wrześniowej wstąpił do Szarych Szeregów. Jako pełnoletni harcerz trafił do Grup Szturmowych. Później przeszedł do Kedywu Komendy Głównej Armii Krajowej. Po śmierci Tadeusza Zawadzkiego „Zośki” batalion AK składający się przede wszystkim z członków Szarych Szeregów dla upamiętnienia postaci dowódcy warszawskich Grup Szturmowych jako nazwę przyjął jego pseudonim. W powstaniu warszawskim batalion „Zośka”, a wraz z nim „Czarny Jaś”, znalazł się w składzie zgrupowaniu AK „Radosław”.
Podczas powstania Jan Wuttke był zastępcą dowódcy 3. kompanii „Giewont” w III plutonie „Felek”. Walczył na Woli i Starym Mieście. Po upadku Starówki kanałami przedostał się do Śródmieścia. 5 września w piwnicy kamienicy przy ulicy Hożej 15 poślubił łączniczkę Irenę Kowalską. Po ślubie młoda para wraz z resztą żołnierzy zdziesiątkowanego batalionu przeszła na Górny Czerniaków. Jan Wuttke zginął 19 września w czasie walk przy ul. Wilanowskiej 18. Jego ciała nigdy nie odnaleziono. Tego samego dnia rozpoczęła się ewakuacja resztek zgrupowania „Radosław” kanałami na Mokotów.
W powstaniu warszawskim w szeregach batalionu „Zośka” walczył także jego brat Tadeusz, który poległ 8 sierpnia na terenie cmentarza ewangelickiego. 23 września w rejonie ul. Wilanowskiej żona „Czarnego Jasia” Irena Kowalska-Wuttke została wzięta do niewoli przez hitlerowców. Następnego dnia została prawdopodobnie rozstrzelana w grupie łączniczek i sanitariuszek w rejonie kościoła św. Wojciecha przy ulicy Wolskiej. Jej ciała nigdy nie odnaleziono.
