piątek,
Jan Sztolcman
Jan Stanisław Sztolcman urodził się 19 listopada 1854 roku w Warszawie. W 1872 roku rozpoczął studia zoologiczne na Uniwersytecie Warszawskim. W tym okresie związał się z Gabinetem Zoologicznym w Warszawie, ośrodkiem skupiającym naukowców. W 1875 roku przerwał studia i wyjechał do Peru, gdzie prowadził wyprawy zoologiczne. W Peru odkrył cztery nowe gatunki ptaków. W 1881 roku na krótko powrócił do Europy, jednak wkrótce wyjechał na kolejną wyprawę, tym razem do Ekwadoru.
W 1884 roku objął kierownictwo warszawskiego Muzeum Zoologicznego Branickich, które po przekształceniach stało się w 1919 roku Państwowym Muzeum Zoologicznym, gdzie pełnił obowiązki wicedyrektora. Pracując w tej placówce, zdobył tytuł docenta oraz profesora geologii i paleontologii. W 1899 roku założył czasopismo „Łowiec Polski”. Na jego łamach pisywał do końca życia.
W 1901 roku uczestniczył w wyprawie myśliwskiej do Sudanu. Udzielał się w środowiskach łowieckich. Od 1924 roku prowadził wykłady z łowiectwa w warszawskiej Szkole Głównej Gospodarstwa Wiejskiego. Jednocześnie był aktywnym działaczem ochrony przyrody. W 1926 roku został członkiem Państwowej Rady Ochrony Przyrody. Zmarł 29 kwietnia 1928 roku.
Pozostawił po sobie spory dorobek naukowy. Był autorem ponad 360 publikacji. Jako jeden z pierwszych zoologów opisał niektóre gatunki ptaków. Jego nazwiskiem nazwano wiele gatunków ptaków i zwierząt, m.in. Phoenicothraupis stolzmanni, Colaptes stolzmanni, Catharus dryas stolzmanni, Mustela stolzmanni. Przy okazji swoich podróży opisywał także napotkane plemiona indiańskie.
W 1923 roku jako delegat Polskiej Państwowej Komisji Ochrony Przyrody uczestniczył w Międzynarodowym Kongresie Ochrony Przyrody w Paryżu. Przedstawił tam polski projekt ratowania żubra, który czerpał z doświadczeń Ligi Ochrony Bizona Amerykańskiego. W efekcie w 1923 roku powstało Międzynarodowe Towarzystwo Ochrony Żubra. Wkrótce filię tej organizacji powołano do życia w Polsce. Był to Polski Oddział Międzynarodowego Towarzystwa Ochrony Żubra w Poznaniu.
