wtorek,
I powstanie śląskie
W nocy z 16 na 17 sierpnia 1919 roku wybuchło pierwsze powstanie śląskie. Na jego czele stał śląski działacz polityczny Alfons Zgrzebniok. Powstanie objęło powiaty katowicki, lubliniecki, pszczyński, rybnicki, tarnogórski oraz część raciborskiego. Bezpośrednią przyczyną rozpoczęcia walk była masakra górników z kopalni „Mysłowice” dokonana przez oddział Grenzschutzu. Niemieckie wojsko otworzyło ogień do górników domagających się zaległych wypłat. Zginęło siedmiu górników, dwie kobiety i trzynastoletni chłopiec, wiele osób było rannych.
Wydarzenia w Mysłowicach to tylko jedna z przyczyn gorącej atmosfery na Śląsku. Po przegranej przez Niemcy pierwszej wojnie światowej Górny Śląsk nadal znajdował się w ich rękach. Odzyskanie niepodległości przez Polskę wzmogło nastroje patriotyczne śląskich Polaków. Wyrażając wolę powrotu do Polski, organizowano masowe wiece i demonstracje. Były one atakowane przez niemieckie bojówki. W styczniu 1919 roku komisarz rządowy Otton Hörsig zwany później „katem Polaków” wprowadził na Górnym Śląsku stan oblężenia. W efekcie zniesiona została nietykalność osobista, a niemieckie wojsko mogło bezkarnie i oficjalnie dokonywać rewizji i aresztowań. Sytuacja gospodarcza w regionie była zła, górnicy nie otrzymywali pensji.
W 1919 roku Polska walczyła o swoje granice i nie mogła militarnie wspomóc Ślązaków. Powstanie wybuchło wbrew woli rządu polskiego i było inicjatywą oddaloną. Prawdopodobnie rozkaz do jego rozpoczęcia wydał Maksymilian Iksal, który nie był osobą upoważnioną do jego wydania. Już w czasie walk na Śląsk wrócił jeden z najważniejszych członków Polskiej Organizacji Wojskowej Górnego Śląska Alfons Zgrzebniok i, mimo że nie pochwalał wybuchu powstania w tym momencie, przejął dowodzenie. Powstanie nie było dobrze przygotowane, a Niemcy mieli znaczną przewagę. 24 sierpnia 1919 roku Alfons Zgrzebniok uznał, że dalsza walka nie ma szans powodzenia i wydał rozkaz zaprzestania walk. W obawie przed niemiecką zemstą, z Górnego Śląska uciekło wielu działaczy i powstańców. Rok później wybuchło kolejne powstanie.
