piątek,
Bitwa pod Dytiatynem
Dytiatyn to wieś położona około stu kilometrów na południowy wschód od Lwowa. W tych okolicach 16 września 1920 roku polscy żołnierze stoczyli bitwę z przeważającymi siłami wroga. Starcie to zyskało miano Polskich Termopil.
W połowie września 1920 roku trwała polska ofensywa na terenie Galicji Wschodniej. 16 września 3 batalion 13 pułku piechoty „Dzieci Krakowa” pod dowództwem kapitana Jana Gabrysia zaatakował bolszewickie pozycje na wzgórzu 385 w pobliżu wsi Dytiatyn. Polacy szybko zajęli wzniesienie. Oddział kapitana Gabrysia liczył około 600 żołnierzy. Przeciwko Polakom stanęły brygada 8 Dywizji Kawalerii Czerwonych Kozaków i 123 Brygada Strzelców. W sowieckich formacjach było razem około 1800 żołnierzy.
Kilkukrotnie ponawiane bolszewickie natarcia zostały odparte. Wobec dużych strat i wyczerpującej się amunicji, kapitan Gabryś zdecydował się na odwrót. Kiedy część żołnierzy opuściła już wzgórze, uderzyli bolszewicy. Ten atak z trudem udało się powstrzymać. Kolejne polskie pododdziały wycofały się ze wniesienia. W ostatniej fazie bitwy osłaniająca odwrót grupa kapitana Adama Zająca walczyła do ostatniego naboju i w większości poległa w walce wręcz. Kozacy dobijali rannych.
3 batalion na cały dzień zatrzymał marsz dwóch brygad sowieckich. Dytiatyn to jeden z wielu polskich symboli do końca spełnionego żołnierskiego obowiązku. Przez dwudziestolecie międzywojenne miejsce bitwy było otoczone szacunkiem Polaków. Wybudowano kapliczkę, przy zbiorowej mogile pełnione były warty honorowe. Po drugiej wojnie światowej miejsce to podlegało przymusowemu zapomnieniu. Kaplicę zniszczono w 1948 roku.
Po długiej przerwie, po 1990 roku na Grobie Nieznanego Żołnierza w Warszawie ponownie pojawił się napis „DYTIATYN 16 IX 1920”.
