piątek,
Bitwa pod Chocimiem
W dniach 2 września – 9 października 1621 roku wojska Rzeczypospolitej pod komendą Jana Karola Chodkiewicza stoczyły bitwę z armią turecką.
Pierwsza faza wojny polsko-tureckiej 1620–1621 przebiegła w sposób niewróżący nic dobrego dla Polaków. Wyprawa na Mołdawię w 1620 roku zakończyła się rozbiciem wojsk Rzeczypospolitej. Zginął hetman wielki koronny Stanisław Żółkiewski, a hetman polny koronny Stanisław Koniecpolski dostał się do niewoli. W obliczu wielkiego zagrożenia Rzeczypospolitej Sejm zarządził ogromne podatki na potrzeby wojska. Dowódcą polskich sił został hetman wielki litewski Jan Karol Chodkiewicz.
1 sierpnia 1920 roku wojska Chodkiewicza stanęły nad Dniestrem w okolicach Chocimia. Zaplanowano rozegranie bitwy pozycyjnej w oparciu o chocimską twierdzę. Pierwsze oddziały tureckie pod dowództwem sułtana Osmana II dotarły na miejsce bitwy 2 września. Swoją liczebnością robiły duże wrażenie, ale hetman Chodkiewicz potrafił podtrzymać wiarę w zwycięstwo swoich żołnierzy. Pierwsza potyczka zakończyła się niepowodzeniem sułtańskiej armii.
Nigdy już nie zostanie ustalona dokładna liczebność obu armii, pewne jest jedynie, że wojska tureckie były co najmniej dwukrotnie liczniejsze od polskich. Uśredniając dane źródłowe, można przyjąć, że armia polsko-litewsko-kozacka liczyła 46 tysięcy ludzi, a sułtan miał do dyspozycji sto tysięcy żołnierzy.
Walki w kolejnych dniach przebiegały w podobny sposób, tureckie ataki były odpierane i następował kontratak prowadzony stosunkowo niewielkimi siłami. Chodkiewicz był skłonny stoczyć walną bitwę, ale pozostali wodzowie odwodzili go od tego zamiaru. 7 września Turcy uderzali kilkukrotnie, wdarli się nawet na szańce. Wtedy Chodkiewicz osobiście poprowadził do ataku husarię. Elitarny polski oddział zadał wojskom sułtańskim duże straty. Skrzydlatych jeźdźców trzeba było siłą powstrzymać przed frontalnym atakiem na obóz turecki. Niektórzy husarze w osamotnionej szarży dotarli daleko w głąb szeregów tureckich, gdzie otoczeni przez nieprzyjaciół zginęli w walce.
W polskim obozie zaczął panować głód i choroby. Nikt już nie przeciwstawiał się planowi stoczenia walnej bitwy. Atak miał nastąpić w nocy 12 września, jednak nie doszedł do skutku z powodu gwałtownej ulewy.
15 września Turcy znaleźli słaby punkt polskich fortyfikacji, część ich oddziałów dotarła nawet do wnętrza obozu, jednak i ten szturm zakończył się klęską. Morale w armii Osmana II spadło zdecydowanie. Turcy także zmagali się z chorobami i głodem. Zaczęły się dezercje.
Od kilku dni polski dowódca był poważnie chory. Hetman Chodkiewicz zmarł 24 września. Jego następcą został Stanisław Lubomirski. Kolejne walki nie przyniosły rozstrzygnięcia i rozpoczęły się rokowania pokojowe. Honorowy dla obu stron traktat pokojowy zawarto 9 października.
Bitwa pod Chocimiem zakończyła się taktycznym zwycięstwem armii Rzeczypospolitej, turecki atak został zatrzymany.
