środa,
21. Pułk Ułanów Nadwiślańskich
21. Pułk Ułanów Nadwiślańskich wywodził się z 11. Pułku Konnych Strzelców Granicznych sformowanego w lipcu 1920 roku w Starej Wsi niedaleko Otwocka. W latach 1919–1920 toczyła się wojna polsko-bolszewicka, w drugim roku walk w celu zasilenia wyczerpanych polskich oddziałów sformowano wiele nowych jednostek. Żołnierze pośpiesznie utworzonego 11. Pułku Konnych Strzelców Granicznych rekrutowali się w dużej mierze spośród słuchaczy podoficerskich szkół strzelców granicznych w Ciechanowie i Starej Wsi. Pierwszym dowódcą pułku został major Bohdan Dąbrowski. Wobec fatalnej sytuacji strategicznej już 8 sierpnia 11. Pułk wyruszył na front.
W kolejnych dniach jednostka brała udział w działaniach wojennych na przedmościu warszawskim. 17 sierpnia jej żołnierze transportem kolejowym udali się do Kutna, a następnie po całonocnym marszu dotarli w rejon Płocka, gdzie wzięli udział w operacji skierowanej przeciw bolszewickiemu Korpusowi Kawalerii Gaja. Ścigając przeciwnika, 11. Pułk znalazł się w okolicach Ciechanowa. Pod koniec września jednostka została przerzucona pod Grodno i wzięła udział w walkach z niedobitkami rozbitych w bitwie nad Niemnem wojsk nieprzyjaciela.
W październiku 1920 roku jednostkę przemianowano na 21. Pułk Ułanów. Od września 1921 roku jednostka stacjonowała w okolicach Równego. W tym okresie do użytku weszła niezatwierdzona oficjalnie nazwa 21. Pułk Ułanów Nadwiślańskich. 15 czerwca 1924 roku na polach pod Równem jednostka otrzymała sztandar w darze od mieszkańców Wołynia. Na skutek zmian organizacyjnych w Wojsku Polskim 21. Pułk Ułanów Nadwiślańskich wchodził w skład kolejno II Brygady Jazdy (1921–1924), 2. Samodzielnej Brygady Kawalerii (1924–1937) oraz Wołyńskiej Brygady Kawalerii (1937–1939). Od 1937 roku do końca istnienia jednostki jej dowódcą był podpułkownik Kazimierz Suski de Rostwo.
Podczas kampanii wrześniowej Wołyńska Brygada Kawalerii wchodziła w skład Grupy Operacyjnej „Piotrków” w Armii „Łódź”. Ułanów z Wołynia wzmocniono 12. Pułkiem Ułanów Podolskich z Kresowej Brygady Kawalerii, batalionem piechoty z 30. Dywizji Piechoty oraz pociągiem pancernym „Śmiały”. Nocą z 31 sierpnia na 1 września oddziały kawalerzystów z Wołynia obsadziły wyznaczony rejon w okolicach miejscowości Mokra. Pośpiesznie zorganizowano zamaskowane stanowiska artylerii i ciężkich karabinów maszynowych. Mokra to wieś w powiecie kłobuckim położona w odległości około dwudziestu kilometrów na północny zachód od Częstochowy. W 1939 roku kilkanaście kilometrów stąd biegła granica polsko-niemiecka.
1 września 1939 roku Wołyńska Brygada Kawalerii przez cały dzień skutecznie powstrzymywała ataki niemieckiej dywizji pancernej. Kawalerzyści z Wołynia wykonali swoje zadanie, jednak ponieśli przy tym dotkliwe straty. W pierwszych dniach wojny 21. Pułk Ułanów Nadwiślańskich stracił 85% stanu osobowego. 8 września spychana w głąb kraju Wołyńska Brygada Kawalerii udała się do punktu koncentracji w rejonie Woli Cyrusowej, wsi położonej w odległości kilkunastu kilometrów północny wschód od Łodzi. Napotkano tam silne niemieckie oddziały, doszło do zaciętych walk. Po kilku godzinach dowódca Brygady pułkownik Filipowicz zarządził odwrót. Rozkaz opuszczenia pozycji nie dotarł do 21. Pułku Ułanów Nadwiślańskich, który bronił podejścia do Woli Cyrusowej. Jego żołnierze zdołali utrzymać stanowiska do godziny 22:00. Później dołączył on do głównych sił Brygady pod Przyłękiem, jednak wobec poniesionych strat 21. Pułk praktycznie przestał istnieć. Resztki jednostki przebiły się do Warszawy i w składzie Zbiorczej Brygady Kawalerii brały udział w obronie polskiej stolicy.
Za kampanię wrześniową 21. Pułk Ułanów Nadwiślańskich został odznaczony Krzyżem Srebrnym Orderu Virtuti Militari.
