wtorek,
Mechanizm z Antykithiry
17 maja 1902 roku archeolog Valerios Stais wśród przedmiotów wydobytych z wraku starożytnego statku handlowego odkrył szczątki tajemniczego mechanizmu. Dopiero w 1974 roku ustalono funkcję znaleziska. Mechanizm starożytnych Greków służył do obliczania pozycji ciał niebieskich. Budowa urządzenia jest na tyle złożona, że wielu nazywa go najstarszym mechanicznym komputerem.
W 1900 roku grecki nurek Elias Stadiatos prowadził poszukiwania w pobliżu greckiej wyspy Antykithiry. Na głębokości 42 metrów odkrył wrak starożytnego statku handlowego. Wydobyto wiele posągów z brązu i marmuru, gliniane i szklane naczynia, ozdoby, monety i inne przedmioty. 17 maja 1902 roku archeolog Valerios Stais odkrył, że skorodowana bryła brązu wydobyta z wraku zawiera koło zębate. Był to składnik większego mechanizmu. Ze znalezisk wyodrębniono trzy duże części i kilkadziesiąt mniejszych kawałków mechanizmu.
Początkowo uważano, że jest to średniowieczny zegar, który wiele lat po zatonięciu wraku przypadkowo spadł do wody w tym samym miejscu. Przedmiot przez wiele lat przeleżał schowany głęboko w magazynie muzeum w Atenach. Dopiero w 1974 roku Derek J. de Solla Price po 20 latach badań odkrył przeznaczenie mechanizmu. Naukowiec z Uniwersytetu Yale’a udowodnił także, że zabytek ma ponad dwa tysiące lat. Badacz stwierdził, że konstrukcja składa się z 31 kół i służyła starożytnym Grekom do określania pozycji ciał niebieskich.
Kolejni badacze odczytali większość pokrywających mechanizm inskrypcji i rozpoznali 82 podzespoły urządzenia. Napisy znajdujące się na znalezisku są dowodem ogromnej wiedzy astronomicznej starożytnych Greków, jednak stanowią raczej opis pozwalający interpretować odczyty urządzenia, nie dając informacji, w jaki sposób należy je używać. W pobliżu wraku nadal prowadzone są poszukiwania. Bazując m.in. na wynikach tomografii komputerowej, przeprowadzono kilka prób rekonstrukcji mechanizmu.
