poniedziałek,
Edytor tekstu GNU Emacs
Pierwsza publicznie dostępna wersja edytora GNU Emacs ukazała się 20 marca 1985 roku. Jednocześnie był to pierwszy program projektu GNU. Autorem programu był założyciel projektu GNU Richard Stallman. Edytor Emacs ma znacznie dłuższą historię.
Początki programu miały miejsce w Laboratorium Informatyki i Sztucznej Inteligencji (AI Lab) uznanej amerykańskiej uczelni technicznej Massachusetts Institute of Technology (MIT). W latach siedemdziesiątych było ono wyposażone w komputery PDP-6 i PDP-10 z edytorem wierszowym „Tape Editor i Corrector” (TECO) na pokładzie. Edytory wierszowe pochodzą z czasów, kiedy operator komputera najczęściej pracował przy pomocy drukarki z klawiaturą (bez monitora). Jedynymi sposobami na przemieszczanie kursora w dokumencie było wpisywanie znaków lub wprowadzanie komend. Komendy umożliwiały także na dokonywanie zmian w kilku wierszach jednocześnie. Współczesne popularne edytory tekstu działają w trybie WYSIWYG (what you see is what you get) – wszystkie zmiany w dokumencie są natychmiast widoczne na ekranie.
Na początku lat siedemdziesiątych AI Lab odwiedził Richard Stallman. Napisał on zestaw usprawniających pracę makr dla edytora TECO. Od słów editor i macros nazwał je Emacs.
27 września 1983 roku Stallman publicznie ogłosił projekt systemu GNU. Jego zamiarem było tworzenie w pełni wolnego systemu operacyjnego – z dostępnym kodem źródłowym, możliwością dzielenia się z innymi, prawem do dokonywania modyfikacji i ich swobodnego rozpowszechniania. Aby uniemożliwić uczelni możliwość dochodzenia praw autorskich do oprogramowania, na początku stycznia 1984 roku Stallman opuścił MIT. Istniały programy dostępne na zasadach zgodnych z założeniami projektu GNU, jednak wiele składników systemu należało stworzyć od podstaw. W roku 1984 Stallman zaczął pisać nową wersję Emacsa o nazwie GNU Emacs. Przedrostek GNU jest stosowany w przypadku wielu programów i oznacza zgodność z filozofią GNU.
GNU Emacs został napisany w języku C. Zaimplementowano interpreter dialektu Lisp nazwany Emacs Lisp. Dzięki temu edytor jest elastyczny, a jego zachowanie można kontrolować za pomocą interpretera. Podstawowym zadaniem programu jest edycja tekstu, jednak dzięki rozszerzeniom jest to typowe narzędzie programisty. Już w domyślnej instalacji możemy mówić o zintegrowanym środowisku programistycznym ze wsparciem wielu języków programowania, m.in. C, C++, Lisp. Realizowane jest podświetlanie i automatyczne formatowanie kodu źródłowego, istnieje możliwość integracji z programami zewnętrznymi takimi jak np. kompilatory czy systemy kontroli wersji. Znalazło się miejsce dla mniej typowych zastosowań – przeglądanie katalogów, przeglądarka stron WWW, klient poczty elektronicznej, gry komputerowe.
Rozpoczęcie pracy w edytorze GNU Emacs wymaga nauki, jednak nie będzie to czas zmarnowany. Emacs w rękach wprawnego użytkownika to możliwość bardzo szybkiej pracy i dostosowywania funkcjonalności do potrzeb.
