Kalendarium Powstania Wielkopolskiego
CKZiU Mrągowo 2023
CKZiU Mrągowo 2023
Wystąpienie Polaków w Ostrowie Wielkopolskim przeciwko władzy pruskiej, jego efektem był szereg ustępstw na rzecz Polaków.
Niemcy kapitulują na froncie zachodnim.
Powołanie Centralnego Komitetu Obywatelskiego stojącego na czele polskich komitetów obywatelskich.
„Zamach na ratusz”, grupa polskich żołnierzy wdziera się na obrady złożonego z Prusaków Komitetu Wykonawczego Rady Żołnierzy i usuwa z rady 4 niemieckich przedstawicieli, powołując w ich miejsce Polaków. Podobne wystąpienia mają miejsce w innych miastach regionu.
Zaniepokojone sytuacją władze niemieckie powołują ochotnicze oddziały Heimatschutz-Ost, które mają bronić prowincje wschodnie przed „polskim buntem”.
Podczas exposé polskiego rządu Jędrzeja Moraczewskiego padają słowa o przyłączeniu Wielkopolski do Polski.
W Prowincji Poznańskiej powstaje zdominowana przez Polaków Straż Obywatelska, funkcjonuje złożona wyłącznie z Polaków Rada Robotników, tworzą się polskie organizacje wojskowe.
Na obradach Polskiego Sejmu Dzielnicowego w Poznaniu delegaci wyrażają wolę połączenia ziem wschodnich prowincji niemieckich do Polski.
Przywrócenie w poznańskich szkołach nauki języka polskiego i lekcji religii w tym języku.
Rząd w Warszawie zrywa stosunki dyplomatyczne z Niemcami.
Do Poznania przybywa Ignacy Jan Paderewski, jego przemówienie kończy się owacją i manifestacją patriotyczną.
Niemcy organizują przemarsz oddziałów wojskowych przez Poznań, dochodzi do walk, wybucha Powstanie Wielkopolskie.
W Poznaniu Polacy zdobywają między innymi cytadelę, redutę Grollmanna, arsenał przy ulicy Wielkie Garbary. Komisariat Naczelnej Rady Ludowej mianuje kapitana Stanisława Taczaka wodzem powstania.
Polacy zdobywają między innymi Grodzisk Wielkopolski, Kłecko, Kórnik, Wielichowo i Witkowo.
Do Poznania przybywa delegacja rządu pruskiego, Niemcy odmawiają wzięcia odpowiedzialności za wywołanie walk 27 grudnia, jednak miasto opuszcza niemiecki 6. Pułk Grenadierów.
Powstańcy opanowują Wągrowiec i Gołańcz, w nocy pod Zdziechową Polacy rozbijają oddziały niemieckie wysłane z Bydgoszczy w stronę Gniezna.
Polacy zajmują Kcynię, Ostrów i Oborniki. Rusza ofensywa polskich oddziałów, pod dowództwem podporucznika Pawła Cymsa, z Gniezna w kierunku Kujaw.
Paderewski opuszcza Poznań, powstańcy opanowują Jarocin, Krotoszyn, Mogilno i Nakło.
2 stycznia Polacy zajmują Gostyń i Nowy Tomyśl, w Inowrocławiu oddziały POW atakują ratusz, pocztę, starostwo i koszary.
Polska Naczelna Rada Ludowa potajemnie podejmuje decyzję o przejęciu władzy.
Komisariat Naczelnej Rady Ludowej wydaje dekret o powołaniu Wojciecha Trąmpczyńskiego na urząd Naczelnego Prezesa Prowincji Poznańskiej i Prezesa Rejencji w Poznaniu.
Walki o Zbąszyń, Niemcy zmuszają Polaków do odwrotu.
Powstańcy zajmują między innymi Czarnków, Jutrosin, Kruszwicę, Miejską Górkę, Rawicz, Strzelno i Wolsztyn. Powstańcze oddziały atakują Inowrocław i zawierają porozumienie, na którego mocy Niemcy opuszczają miasto.
Polacy zdobywają lotnisko Ławica i halę sterowców na Winiarach zdobywając duże ilości samolotów i innego sprzętu lotniczego.
Niemcy odbijają Chodzież.
Komisariat Naczelnej Rady Ludowej przejmuje władzę cywilną i wojskową.
Walki w południowej Wielkopolsce.
Ochotnicze powstańcze oddziały zostają przekształcone w regularne wojsko.
Walki w rejonie Leszna.
Walki o Szamocin, powstańców wypiera oddział Grenzschutzu.
Komisariat Naczelnej Rady Ludowej zwraca się do Komitetu Narodowego Polskiego w Paryżu o pomoc w zawarciu rozejmu z Niemcami. Zabiegi dyplomatyczne doprowadzą w efekcie do zawieszenia broni.
Dowództwo nad powstaniem wielkopolskim oficjalnie obejmuje generał Józef Dowbor-Muśnicki.
Ogłoszono pobór do Armii Wielkopolskiej, objął on kilka roczników.
Rozpoczyna się konferencja pokojowa w Paryżu, w czasie jej obrad podjęto także ważne decyzje o losie Wielkopolski.
Naczelna Rada Ludowa ogłasza rotę przysięgi Armii Wielkopolskiej.
Zacięte walki na froncie północnym.
Powstańcy zdobywają Babimost i Kargową.
Żołnierze Armii Wielkopolskiej składają uroczystą przysięgę w Poznaniu.
Niemiecka ofensywa w rejonie Bydgoszczy i Nakła.
Roman Dmowski wygłasza na konferencji w Paryżu przemówienie, w którym uzasadnia prawa Polski do ziem zaboru pruskiego.
Załamuje się niemiecka ofensywa na froncie północnym.
Walki o Rawicz, Babimost i Kolno.
W Trewirze zostaje podpisany kolejny układ przedłużający rozejm między państwami Ententy a Niemcami, który obejmuje także front wielkopolski. Armia Wielkopolska zostaje uznana za wojsko sprzymierzone. Potyczki graniczne będą toczyć się jeszcze długo, jednak 16 lutego to data praktycznego zakończenia Powstania Wielkopolskiego.